ارتباطات يكي از نيازهاي حياتي بشريت است و انسان همواره به تعقیب ابداع فن آورهائي بوده است كه بتواند با استفاده از آنان با ساير همنوعان خود وابستگی برپا نمايد . در گذشته اي نه چندان بعید كه انسان به کارگیری اينترنت را تجربه نكرده بود ، ارتباطات محاوره اي صرفا" از طريق تلفن و به كمك خطوط PSTN ( اقتباس از Public Switched Telephone Network ) ، اتمام مي گرديد . در سيستم فوق ، سيگنال هاي صوتي آنالوگ با به کارگیری كابل هاي مسي حمل و مبادله داده خصوصا" در مسافت هاي طولاني گرانقيمت و ارتباطات دوسويه ويديوئي رويائي بيش نبود ( در آن زمان صرفا" از تلويزيون استفاده مي گرديد كه به عنوان يك رسانه دوسويه محسوب نمي گردد ).در ساليان اخير ما شاهد اتفاقات جالبي بوده ايم كه هر يك به سهم خویش تاثيري غيرقابل انكار در حيات بشريت داشته اند . آفرینش كامپيوترهاي شخصي ، فن آوري هاي جديد ارتباطي نظير تلفن هاي سلولي و نهايتا" اينترنت نمونه هائي در اين زمينه مي باشند كه مایه شده است انسان بتواند با استفاده از سرويس هاي جديدي نظير نامه الكترونيكي ، چت و مواردي‌ ديگر با ساير کسان بستگی استوار نمايد .
در حال آماده مي توانيم بیننده يك انقلاب واقعي در عرصه ارتباطات باشيم . هر شخص با استفاده از كامپيوتر و اينترنت مي تواند با ساير کسان مورد علاقه خود وابستگی برقرار نموده ، دیتا ئي را مبادله و يا از طريق امكانات نرم افزاري موجود با يكديگر گفتمان نمايند . ما نمي دانيم دقيقا" در آينده چه اتفاقي خواهد افتاد ولي اين را مي دانيم كه كامپيوتر داراي نقشي محوري و اساسي در اين رابطه خواهد بود . اينترنت با سرعت بالا در کل جا کاربرد خواهد شد و مردم با يكديگر به چهره صوتي و تصويري وابستگی پایدار خواهند ارائه کرد .به هرحال ، رشد بي سابقه اينترنت در ساليان اخير اين نويد را مي دهد كه بتوان از زيرساخت موجود به عنوان يك گزينه دلخواه به قصد ارتباطات استفاده ارائه کرد .

voip ‌چيست

VoIP چيست ؟

VoIP ( اقتباس از Voice over internet protocol ) که با اسم IP تلفني نيز از آن ياد مي شود ، امکان به کارگیری اينترنت براي مکالمات تلفني را فراهم مي نمايد . در روبرو استفاده از خطوط تلفن سنتي ، VoIP از فن آوري ديجيتال بهره‌گیری مي نمايد و نيازمند يک پیوستگی broadband نظير DSL است . هم اينک کمپانی هاي متعددي سرويس فوق را در اختيار علاقه مندان پیمان مي دهند .
متداولترين کاربرد VoIP براي موارد شخصي و بهره‌گیری در منازل ، سرويس هاي تلفني مبتني بر اينترنت است که با محوريت يک سوئيچ تلفن انجام مي شود . با استفاده از فن آوري فوق ، کاربرد كنندگان مي توانند کماکان داراي يك عدد تلفن باشند . در چنين مواردي ممكن است از يك آداپتور نيز کاربرد گردد. آداپتور فوق اين امكان را دراختيار استفاده كننده قرارخواهد عدل تا بتوانند از يك تلفن معمولي نيز بهره‌گیری نمايند .
در موعد استفاده از سرويس فوق ، مخاطب شما متوجه اين موضوع نخواهد شد كه شما از فن آوري VoIP بهره‌گیری مي نمائيد و قادر به تشخيص دقيق تفاوت سرويس فوق نسبت به يك تلفن سنتي نمي باشد .

VoIP چگونه كار مي كند ؟

در ماضی اي نه چندان بعید ، پيشگامان عرصه هاي علمي به اين نتيجه رسيدند كه مي طاقت يك سيگنال را به چهره ديجيتال و در يك مسافت طولاني ارسال نمود . بدين هدف مي بايست قبل از ارسال سيگنال ، آن را با به کارگیری يك مبدل آنالوگ به ديجيتال(ADC) ، ديجيتال و سپس ارسال و در نقطه پاياني انتقال،با استفاده از يك مبدل ديجيتال به آنالوگ(DAC) مجددا" آن را به آنالوگ تبديل ارائه کرد .فن آوري VoIP نظير آنچه اشاره گرديد كار مي كند . در آغاز ، صداي ديجيتال شده در بسته هاي اطلاعاتي پیمان مي گيرد و بعد از ارسال در مقصد مجددا" به صوت تبديل مي گردد. با ذخيره اطلاعات به فرمت ديجيتال مي تاب بر روي آنان كنترل بهتري را اعمال نمایش داد . مثلا" مي تاب آنان را فشرده ، مسير آنان را تعيين و يا آنان را به يك فرمت جديد ديگر تبديل نمایش داد .
شبكه هاي مبتني‌ بر پروتكل TCP/IP از بسته هاي اطلاعاتي IP تشكيل مي گردند كه دربرگیرنده يك هدر ( براي كنترل ارتباطات ) و يك paylaod به هدف مبادله دیتا مي باشند . فن آوري VoIP از بسته هاي اطلاعاتي IP به قصد حركت در شبكه و رسيدن به مقصد نهائي بهره‌گیری مي نمايد . Voice (source) - > ADC - - - Internet - - - DAC - > Voice (dest)

مزاياي استفاده از VoIP نسبت به PSTN

در سررسید به کارگیری خطوط PSTN ، كاربران عملا" هزينه موعد بهره‌گیری شده توسط شركتي كه مديريت خط PSTN را برعهده دارد ،‌ پرداخت مي نمايند و هر اندازه كه بيشتر با تلفن صحبت نمايند هزينه بيشتري را نيز مي بايست پرداخت نمايند. علاوه بر اين ، نمي طاقت بطور مقارن با بيش از يك شخص گفتگو رو کرد .در فن آوري VoIP مي توان هر زمان و با هر شخص تبادل نظر ارائه کرد . كافي است كه در آن مقطع زماني ساير افرادي كه شما مي خواهيد با آنان گفتگو نمائيد نيز به اينترنت متصل شده باشند . مكالمه برقرار شده الی سررسید دلخواه ( مستقل از هزينه هاي مربوطه ) مي تواند پیوستگی يابد. علاوه بر اين ، مي طاقت در يك زمان با چندين نفر گفتگو ارائه کرد . در موعد گفتگو با ساير کسان و بطور همزمان مي تاب با آنان داده ئي ( نظير تصاوير ، نمودارها و تصاوير ويديوئي ) را نيز مبادله ارائه کرد .

چرا تاكنون از اين فن آوري در ابعاد مفصل اي بهره‌گیری نشده است ؟

در اين دسته لازم است به برخي مسائل حاصل از ائتلاف بين معماري VoIP و اينترنت اشاره گردد. مبادله داده صوتي مي بايست به صورت بلادرنگ و بدون توقف انجام گردد و اين سوژه با معماري نامتجانس اينترنت كه ممكن است از تعدادي روتر ( ماشين هائي كه مسيريابي بسته هاي اطلاعاتي را سپریدن مي دهند ) به منظور مسيريابي بسته هاي اطلاعاتي استفاده نمايد، همخواني نداشته و مي تواند مایه بروز مسائل خاصي نظير افزايش موعد RTT ( ماخوذه Round Trip Time ) گردد . بنابراين ، مي بايست با اعمال تغييرات لازم و بكارگيري فن آوري هاي ديگر ، زمينه بهره‌گیری موثر از فن آوري VoIP را فراهم نمود .

نحوه ايجاد يك پیوندیدن VoIP

براي ايجاد يك ارتباط مبتني بر VoIP ،‌ مي بايست مراحل زير را دنبال رو کرد ( تمامي مراحل مي بايست به صورت بلادرنگ سپریدن گردد).

• تبديل سيگنال آنالوگ به ديجيتال : تبديل سيگنال صوتي آنالوگ به سيگنال ديجيتال ( گردآور اي از صفر و يك ) توسط يك مبدل آنالوگ به ديجيتال ( ADC )
• فشرده سازي سيگنال ديجيتال : پس از تبديل سيگنال صوتي به ديجيتال ، بيت هاي موجود مي بايست بر اساس يك فرمت پسندیده فشرده لغایت حاضر ارسال گردند . در اين رابطه از پروتكل هاي متعددي بهره‌گیری مي گردد . PCM و استاندارد ITU-T G.711 نمونه هائي در اين زمينه مي باشند .
• استفاده از يك پروتكل بلادرنگ : در اين مرحله ، بسته هاي صوتي در بسته هاي اطلاعاتي و با استفاده از يك پروتكل بلادرنگ ( عموما" RTP بر روي UDP ) قرار مي گيرند.
• به کارگیری يك پروتكل سيگنالينگ : در اين مرحله لازم است از يك پروتكل سيگنالينگ به هدف فراخواني كاربر بهره‌گیری گردد . پروتكل ITU-T H323 نمونه اي دراين زمينه مي باشد.
• تبديل سيگنال ديجيتال به آنالوگ : در سمت گيرنده ، مي بايست بسته هاي اطلاعاتي از يكديگر مجزاء ، داده ها استخراج و به سيگنال هاي صوتي آنالوگ تبديل و در نهايت براي كارت صدا و يا تلفن ارسال گردند .

بحران هاي امنيتي VoIP

با توجه به اين که فن آوري VoIP در بستگی با پیوستگی اينترنت است و متعلق به استفاده مي نمايد ، مشكلات و مسائل امنيتي در پیوستگی با كامپيوتر متصل شده به اينترنت مي تواند سرويس فوق را نيز تحت تاثير قرار دهد. فن آوري VoIP هنوز جوان است و بحث هاي مختلفي در خصوص ظرفيت ريسيك پذيري آن هستی دارد . مهاجمان ممكن است قادر به انجام فعاليت هائي نظير قطع مكالمه تلفني ، استراق سمع ، برنامه ريزي و هدايت حملات مبتني بر مهندسي اجتماعي با بررسي Caller ID و در نهايت از كار انداختن سرويس فوق باشند . فعاليت هائي كه مستلزم به کارگیری حجم بالائي از منابع شبكه است ، نظير دريافت فايل هاي حجيم ، بازي هاي online ، استفاده از محتويات چندرسانه اي ( صوت و تصوير ) ، مي تواند سرويس VoIP را تحت تاثير قرار دهد .
در زمان به کارگیری فن آوري VoIP ممكن با مسائل ديگري كه در بستگی با روتينگ تلفن بر روي اتصال broadband اينترنت است نيز برخورد نمائيم . برخلاف خطوط تلفن سنتي ، كه امكان به کارگیری آنان حتي در صوت قطع برق وجود دارد ، سرويس VoIP در چنين مواردي غيرقابل کاربرد مي گردد و ممكن است مسائل خاصي را براي سيستم هاي امنيتي منازل و يا دستيابي به عدد تلفن هاي اضطراري به پیگیری داشته باشد .

نحوه حفاطت

در سررسید به کارگیری سرويس فوق لازم است به موارد زير توجه گردد :

• بهنگام نگه داشتن نرم افزارها : در صورتي که توليد کنندگان نرم افزار براي سيستم عامل دستگاه باره نظر نسخه هاي بهنگام شده اي را ارائه دیتا اند ، مي بايست در اولين فرصت نسبت به نصب آنان اقدام گردد . نسخه هاي بهنگام شده ممكن است فرآيند بهنگام سازي را در سطح Firmware اتمام دهند . با بهنگام سازي نرم افزارهاي موجود ، پيشگيري لازم در خصوص برخي حملات برنامه ريزي شده با هدف سهم گيري از نقاط آسيب پذير سپریدن خواهد شد.

• استفاده و بهنگام سازي نرم افزارهاي آنتي ويروس : برنامه هاي ضد ويروس توانا به تشخيص و حفاظت كامپيوتر شما در مقابل ويروس هاي شناخته شده مي باشند. با توجه به اين واقعيت که مهاجمان به چهره پیوسته اقدام به نگارش ويروس هاي جديد مي نمايند ، لازم است که اين نوع نرم ادوات همواره بهنگام باشند.
• به کارگیری گزينه ها و تنظميات امنيتي : برخي از ارائه دهندگان سرويس VoIP ، امکان رمزنگاري اطلاعات را نيز به عنوان يك سرويس ديگر در اختيار مشتريان خویش پیمان مي دهند . در چهره هستی نگراني درباره تعرض به حريم خصوصي خویش ، مي تاب از اين ويژگي و ساير گزينه هاي موجود در اين رابطه کاربرد نمود.
• نصب و يا پرکار نمودن يک فايروال : فايروال ها با بررسي بسته هاي اطلاعاتي مي توانند يك سطح حفاظتي مناسب درباره فيلتر نمودن برخي كدهاي ویرانگر جهت ورود به سيستم شما را انجام دهند . برخي از سيستم هاي عامل به همراه يك فايروال ارائه مي گردند. در چنين مواردي لازم است از پرکار بودن آنان اطمينان حاصل ارائه کرد .
• بررسي تنظيمات امنيتي : هم کامپيوتر شما و هم تجهيزات و نرم افزارهاي ارائه شده جهت استفاده از سرويس VoIP ،‌ امكانات و گزينه هاي متفاوتي را در اختيار شما قرار مي دهند . پرکار نمودن برخي گزينه ها ممكن است ضريب آسيب پذيري شما را در روبرو حملات افزايش دهد . بنابراين لازم است گزينه هاي غيرضروري را غيرفعال نمود . پيشنهاد مي گردد تنظيمات امنيتي به دقت بررسي گردد و صرفا" گزينه هائي انتخاب شود كه ضمن تامين اهداف عملياتي ، باعث افزايش ضريب آسيب پذيري شما نگردد.